คุณสุจิตต์ วงษ์เทศ อายุ 77 ปี

“ไม่เอาความเป็นไทย เอาความเป็นคน ความเป็นไทยมาทีหลังความเป็นคน ”

ตอนนั้นคนที่มาติดต่อให้ไปช่วยคือ เกรียงกมล เลาหไพโรจน์ เป็นทีมของจาตุรนต์ ฉายแสง ฉันสนิทกับสุภาวดี หาญเมธี ภรรยาของเกรียงกมล โดยสุภาวดีมาบอกว่านายกทักษิณให้ทำ Discovery Museum เราก็บอก เฮ้ย.. เรา สนุก! เขาก็ถามว่าต้องการใช้สถานที่ตรงไหน ฉันเสนอไปสองที่คือ กระทรวงกลาโหม และสนามม้านางเลิ้ง ตอนนั้นไม่ได้ทั้งสองที่ นายกถามว่าตรงบางซื่อได้มั้ย ฉันบอกไม่ได้ เพราะมันต้องอยู่ใน “วงแหวนรัตนโกสินทร์” เท่านั้น ต้องทำให้เป็น cultural area คิดภาพแบบ  Metropolitan ครึ่งหนึ่งเป็นมิวเซียมอีกครึ่งเป็นห้องสมุด ความคิดเรื่อง cultural area ได้ไอเดียมาจากสมัยอยู่ที่คอร์แนล เห็นว่าเมืองใหญ่จำเป็นต้องมีพิพิธภัณฑ์โดยรัฐ และควรมีพื้นที่สีเขียว ก็คิดว่าเมืองไทยต้องมีแบบนี้บ้าง พอเขามาแจ้งว่ากระทรวงพาณิชย์ย้ายไปแล้ว ใช้ที่นั่นได้มั้ย ประเด็นอาคารเลยจบไป

หลังจากนั้นมีการตั้งกรรมการวิชาการก็ได้เชิญอาจารย์ศรีศักร วัลลิโภดม มาเป็นประธาน ดำเนินการมาเรื่อย โดยฉันไม่ได้มีตำแหน่งแต่ช่วยวางแนวทาง และหน้าที่ต่างๆ ก็จบลงเมื่อมีผู้อำนวยการและทีมบริหาร ทีมวิชาการ ในตอนนั้นมองว่าต้องเป็นพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์อุษาคเนย์ เป้าหมายหลักคือต้องการให้เห็นว่ามันไม่มีไทยแท้มันหลากหลายชาติพันธุ์มาตั้งแต่ก่อนประวัติศาสตร์ คนมันผสมผสานกันไปแล้วแต่ความเป็นท้องถิ่น เชื้อชาติไทยจึงไม่มี  ตอนนั้นคนก็งงมากว่าทำไมไม่มีเรื่องความเป็นไทย ฉันบอกไม่เอาความเป็นไทย เอาความเป็นคน ความเป็นไทยมาทีหลังความเป็นคน

ตอนจัดตั้งใหม่คิดว่าต้องมีโลโก้ ก็เอาไอเดียมาจากผนังถ้ำผาลายที่กวางสี แล้วให้ประชา สุวีรานนท์ เป็นคนออกแบบ ส่วนสีของสถาบันก็ให้ใช้สีแดงจากภาพผนังถ้ำ

มิวเซียมไม่ควรมีวัด วัง วัดและวังมีเยอะแล้ว มิวเซียมควรมีมนุษย์ มีคน ต้องทำมิวเซียมให้มีชีวิต กิน ขี้ ปี้ นอน (คำของอาจารย์สุลักษณ์ ศิวรักษ์) ให้มันสนุก

คุณสุจิตต์ วงษ์เทศ อายุ 77 ปี

นักคิด นักเขียน คอลัมนิสต์ ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติในช่วงเริ่มต้น