นอกจากความแข็งแรงของโครงสร้างภายใน และการออกแบบให้สอดคล้องกับสภาพพื้นที่และดินฟ้าอากาศ จะทำให้ตึกมิวเซียมสยามยืนหยัดใช้งานมาได้ถึง 100 ปีแล้ว ตึกหลังนี้ยังมีความงดงามทางศิลปะซ่อนอยู่ด้วย

รูปแบบศิลปะของตึกมิวเซียมสยามเรียกว่า คลาสสิกประยุกต์ หมายถึงการนำรูปแบบสถาปัตยกรรมแบบคลาสสิก มาดัดแปลง ประดับตกแต่งให้สอดคล้องกับตัวอาคาร

อธิบายสั้นๆ ได้ว่า สถาปัตยกรรมคลาสสิก (Classical Architecture) คือสถาปัตยกรรมที่สร้างในยุคสมัยใดก็ตาม แต่ได้รับอิทธิพลจากรูปแบบอาคารในสมัยกรีกโบราณและโรมันโบราณ ซึ่งมีรายละเอียดรูปแบบศิลปะแยกย่อยลงไปได้อีกหลายแบบ เช่น ดอริก (Doric) ไอโอนิก (Ionic) และ โครินเธียน (Corinthian) เป็นต้น

ลักษณะสำคัญของอาคารแบบคลาสสิก คือ มักสร้างขึ้นบนพื้นฐานของระเบียบแบบแผนและความสมมาตรบนพื้นฐานความรู้ในการพัฒนาสถาปัตยกรรมให้ใหญ่โตและสวยงาม เช่น การใช้ยอดโค้งและซุ้มโค้ง รวมทั้งการประดับตกแต่งเสาอาคารอย่างสวยงามมีเอกลักษณ์

อาคารทุกแห่งล้วนออกแบบตกแต่งทั้งภายในและภายนอกให้สวยงามตามความคิดของสถาปนิกได้หมด

เราจะตกแต่งตึกหลังหนึ่งให้มีความสวยงามแบบไหนได้บ้าง ตามาญโญขอชวนเด็กทุกคนมาลองตกแต่งอาคารของตัวเอง ตามขั้นตอนในคลิปนี้

หน้าตาของตึก ที่แสดงเอกลักษณ์ของอาคารหลังนั้น มีคำเฉพาะทางสถาปัตยกรรมว่า “Facade” อ่านว่า "ฟาซาด"

Facade เป็นคำภาษาฝรั่งเศส หมายถึง "โฉมหน้า" เมื่อนำมาใช้เป็นศัพท์ทางสถาปัตยกรรม ก็หมายถึง รูปโฉมภายนอกอาคารที่มองเห็นชัดเจน

โฉมหน้าของตึกมิวเซียมสยามเป็นแบบนี้มาตั้งแต่สร้างเสร็จเมื่อ 100 ปีก่อน เพราะใช้เทคนิคการก่อสร้างที่มีรูปโฉมตายตัว

แต่มีอาคารอีกหลายแห่ง ที่เปลี่ยนโฉมหน้ามาหลายครั้ง บนโครงสร้างอาคารหลังเดิม เพราะสร้างด้วยเทคนิคที่เอื้อให้เปลี่ยนรูปโฉมง่ายๆ โดยใช้การตกแต่งเปลือกนอก เช่นอาคารพาณิชย์ หรือศูนย์การค้า

เราเรียนรู้เรื่องอาคารกันมาเยอะแล้ว ถึงขั้นลองออกแบบตกแต่งอาคารของตัวเองได้แล้วละ ถึงเวลาทบทวนความรู้ปิดท้ายกันสักหน่อย

การออกแบบสถาปัตยกรรม หมายถึง การวางแผนรูปแบบการก่อสร้างอาคาร หรือสิ่งก่อสร้าง รวมถึงสภาพแวดล้อม ด้วยศาสตร์ด้าน ศิลปะและวิศวกรรมการก่อสร้าง เพื่อให้เกิดประโยชน์ใช้สอย รวมถึงแสดงความคิด และเป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมของสังคมด้วย

ในการก่อสร้างอาคาร อาจใช้วิธีตั้งเสา พาดคาน ก่ออิฐฉาบปูน ฯลฯ ไปทีละส่วน หรืออาจก่อสร้างโดยผลิตชิ้นส่วนแต่ละชิ้นให้สำเร็จ ก่อนจะนำมาประกอบกันในสถานที่ก่อสร้างอาคาร ซึ่งเรียกว่าการก่อสร้างแบบ Prefabrication และตึกมิวเซียมสยามก็ใช้เทคนิคการก่อสร้างแบบนี้

ในการก่อสร้าง เราควรให้ความสำคัญต่องานด้านสถาปัตยกรรม 3 ประการหลักๆ คือ

• ทำแล้วต้องเรียบร้อยสวยงาม

• มีความมั่นคง แข็งแรง ใช้งานได้อย่างปลอดภัย

• มีประโยชน์ต่อการใช้งานจริง ซึ่งจุดนี้เองทำให้คำว่า “สถาปัตยกรรมงานก่อสร้าง” ไม่ได้เป็นเพียงความงามในแบบทัศนศิลป์เท่านั้น แต่ยังเน้นเรื่องประโยชน์ใช้สอยด้วย

ตึกมิวเซียมสยามมีคุณสมบัติครบทั้ง 3 ข้อ

แล้วอาคาร 100 ปีที่ใกล้บ้านทุกคนล่ะ มีองค์ประกอบทั้ง 3 นี้ครบไหม อย่าลืมไปสำรวจดูนะ